TaalOntwikkelend Lesgeven (TOL)

Bekijk hieronder wat jij kan doen om een taalbewuste (vak)docent te zijn.

Docent met schoolbord en vergrootglas

Taalbewust lesgeven

Wat is TOL?

Taalontwikkelend onderwijs is een manier van lesgeven waarin elke docent - ook de niet-taaldocent - nadrukkelijk een rol speelt in het stimuleren en begeleiden van het proces van taalontwikkeling van studenten. Hierbij geeft hij/zij/hen veel aandacht aan structuur, biedt hij/zij/hen taalsteun en organiseert hij/zij/hen interactie ā€“ zelfs in grote groepen.

Ben ik een taalbewuste vakdocent?

Ben jij een taalbewuste vakdocent? Geef jij al taalontwikkelend les? Doe hier de test

TOL-pakket voor docenten

Na de ontwikkeling van het didactisch pakket ā€˜Taalontwikkelend lesgeven. Hoe doe je dat?ā€™ voor het kleuter-, lager en secundair onderwijs maakte Odisee samen met de Arteveldehogeschool en met de steun van de Orde van den Prince de vertaalslag naar het hoger onderwijs.

Het pakket 'Taalontwikkelend lesgeven in het hoger onderwijs: hoe doe je dat?' is uitgegeven door Academia Press en hier raadpleegbaar. Ontdek... 

  1. de leidraad met toelichting bij basisprincipes en handige technieken
     
  2. twee instructiefilmpjes waarin docenten deze basisprincipes demonstreren. Van elk filmpje zijn twee versies: een versie waarin de basisprincipes als kernwoorden verschijnen als ondertitel en een filmpje zonder.
    a) een les Voedingsleer in de bachelor Verpleegkunde: met basisprincipes / zonder basisprincipes 
    b) een les Boekhouden in de bachelor Bedrijfsmanagement: met basisprincipes / zonder basisprincipes 
     
  3. drie kijkwijzers om zelf of met collegaā€™s aan de slag te gaan:
    a) een kijkwijzer TOL in het hoger onderwijs
    b) een checklist instructies bij instructies(heldere richtlijnen) 
    c) een kort stappenplan 'writing to learn' 

Taalbewust lesgeven in het kleuter- tot secundair onderwijs

"De toekomst van de wereld zit vandaag in mijn klaslokaal." De leerkracht heeft een voorbeeldfunctie, niet in het minst op taalvlak. Taal is de drager van alles, en daarrond een sterk bewustzijn creĆ«ren begint in een kwaliteitsvolle lerarenopleiding. 

Hoe leid je leraren in het kleuter-, lager- en secundair onderwijs op tot taalbewuste leer-krachten? Als het over taalontwikkelend lesgeven gaat, willen studenten, leerkrachten en docenten graag concrete voorbeelden zien. Daarom ontwikkelden Odisee, dienst studieadvies en Arteveldehogeschool - met de steun van de Orde van den Prince -  twee didactische pakketten. Het materiaal uit het eerste pakket - dat voor het kleuter-, lager- en secundair onderwijs - vind je hier: 

  1. een leidraad 'taalontwikkelend lesgeven: hoe doe je dat?', met heldere uitleg rond begrippen als 'schooltaal', 'taalfeedback' en 'betekenisonderhandeling'

     
  2. vijf instructiefilmpjes waarin leerkrachten technieken en basisprincipes van taalbewust lesgeven in hun klaspraktijk demonstreren:

    a) kleuteronderwijs: 'Tussen thee en taal'

    b) lager onderwijs: 'De aarde, de zon en de maan'

    c) eerste graad secundair onderwijs Natuurwetenschappen: 'Van voedselketen tot kringloop'

    d) tweede graad ASO Economie: 'Verschuivingen op de arbeidsmarkt'

    e) derde graad BSO Project Algemene Vakken: 'Een vakantiejob zoeken'



    Bij de filmpjes horen ook opdrachten

     
  3. drie kijkwijzers voor taalbewust lesgeven:

    a) in het kleuteronderwijs

    b) in het lager- en secundair onderwijs

    c) in het hoger onderwijs

Didactiek voor een meertalig publiek

Taaltool

Sprokkel hier nog meer tips voor klare taal!

Taalmateriaal voor docenten