Postgraduaat Geestelijke gezondheidszorg - Module Forensische zorg
Forensische zorg is geestelijke gezondheidszorg die verleend wordt aan personen met een psychiatrische stoornis die een strafbaar feit gepleegd hebben en bij wie een groot risico op recidive is. Forensische zorg kan een combinatie zijn van beveiliging en behandeling in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) of in een psychiatrisch ziekenhuis of centrum steeds met het oog op een maximale maatschappelijke re-integratie.
In de module Forensische zorg maak je kennis met de diverse aspecten van forensische zorg: wetgeving, organisatie, diagnostiek, therapeutische kaders, behandelingsvormen, resocialisatie. We hebben ook ruim aandacht voor vaak moeilijke rol van de zorgverlener in dit traject. We doen dit aan de hand van thema's als 'veilig contact', zelfzorg, omgaan met machteloosheid.
De module is opnieuw doorspekt van heel wat praktijkrelevante casussen die je helpen met de transfer van de nieuwe inzichten naar je eigen dagdagelijkse praktijk.
Deze opleiding voor volwassenen maakt deel uit van Odisee Continue, hét aanbod voor iedereen die wil bijblijven, zich persoonlijk ontwikkelen of omscholen.
Iets voor jou?
Deze module richt zich tot zorg- en hulpverleners (masters, bachelors, HBO5) in de geestelijke gezondheidszorg die ondersteuning en begeleiding bieden aan kwetsbare groepen.
Programma (onder voorbehoud van eventuele wijzigingen)
De module is opgebouwd uit 5 thematische lesdagen:
- Dag 1: Organisatie van de forensische zorg.
- Dag 2: Wetgeving internering
- Dag 3: Therapeutische kaders in de forensische zorg
- Dag 4: Rehabilitatie, resocialisatie, partnerschappen in de maatschappij
- Dag 5: Farmacologie en zelfzorg
Postgraduaat Geestelijke gezondheidszorg
Deze module maakt deel uit van het postgraduaat Geestelijke gezondheidzorg en telt 4 studiepunten. Wie minimum 20 studiepunten behaalt, zal het postgraduaatgetuigschrift Geestelijke gezondheidszorg behalen.
Dag 1: Organisatie van de forensische zorg
Forensische zorg in psychiatrische ziekenhuizen/centra
Forensische zorg beperkt zich niet enkel tot FPC’s, ook in psychiatrische ziekenhuizen en centra bestaan er “forensische bedden”. We belichten de belangrijkste elementen bij het begeleiden van forensische zorgvragers in een psychiatrisch ziekenhuis of centrum.
Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC)
In 2014 werd het eerste Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) te Gent opgericht, niet veel later in 2017 volgde nog een FPC in Antwerpen. In totaal bieden beide FPC’s zorg aan 446 zorgvragers. Je maakt kennis met het ontstaan van de FPC’s alsook met hun werking.
Dag 2: Wetgeving internering
Zorg en ondersteuning in gevangenissen
Er heerst anno 2025 nog een groot taboe omtrent forensische zorg, ook bestaan er verschillende stigma’s die het herstel van onze zorgvragers bemoeilijken. Wat zijn criteria voor een optimale zorg en ondersteuning in de gevangenis. Wat is detentieschade en hoe kan dit vermeden worden. We illustreren dit aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden.
Internering tot.... ooit: wetgeving
De wet- en regelgeving omtrent forensische zorg is een belangrijk instrument in het begeleiden van zorgvragers in een forensische setting. Wat zijn rechten en plichten van de patiënt en wat is het wettelijk kader waarbinnen je als organisatie en zorgverlener kan handelen?
Dag 3: Therapeutische kaders in de forensische zorg
In de forensische zorg is het therapeutisch aanbod gebaseerd op verschillende theoretische modellen. We gaan o.m. dieper in op:
- Risk-Need-Responsivity Model
- Good Lives Model
- Milieutherapie
- Sociaal-emotionele ontwikkelingsschaal
- CAT-project - dieren in zorgsettings - assistentiedieren
Dag 4: Rehabilitatie, resocialisatie, partnerschappen in de maatschappij
Rehabilitatie en resocialisatie zijn belangrijke begrippen in de forensische zorg. Samen met de zorgvrager kijken naar mogelijkheden en perspectieven exploreren voor de toekomst is een essentieel onderdeel van een hersteltraject.
Inzicht in de sociale kaart en het opzetten van partnerschappen zijn van fundamenteel belang om het resocialisatieproces te begeleiden en te ondersteunen.
Dag 5: Farmacologie en zelfzorg
Farmacologie
Bij een behandeltraject in de forensische zorg hoort vaak medicatie. Als hulpverlener is het interessant om de vaakst voorkomende medicatie te kennen alsook de vaak typerende bijwerkingen. Aan de hand van praktijkvoorbeelden verwerf je verdiepende kennis in de farmacologie.
Zelfzorg en omgaan met machteloosheid
Als hulpverlener voel je, je vaak machteloos en bots je vaak tegen muren. Deze muren kunnen in de interactie met een zorgvrager zijn maar evengoed binnen het resocialisatietraject waar stigma’s nog sterk aanwezig zijn in de maatschappij. Je krijgt concrete tools aangereikt om aan zelfzorg te doen maar ook tools om als team om te gaan met machteloosheid.
Praktische info over de module Forensische zorg
Praktische informatie studeren als volwassene
Vanaf wanneer ben ik ingeschreven?
Je bent ingeschreven van zodra je je persoonsgegevens bezorgt aan Odisee via het online inschrijvingsformulier. Je ontvangt een automatische e-mail na ontvangst van deze gegevens. Vanaf dat ogenblik zijn de algemene voorwaarden van toepassing.
Kan ik mijn inschrijvingsgeld spreiden?
In sommige uitzonderlijke gevallen is spreiden van betaling mogelijk. Neem contact op met de administratief verantwoordelijke van de opleiding om dit te bespreken.
Wat als ik niet aanwezig kan zijn?
- Als je niet aanwezig kan zijn, dien je zo snel mogelijk de administratief verantwoordelijke te verwittigen.
- Schreef je je in voor een studiedag en kan je niet aanwezig zijn? Indien je dit wenst, kan een collega jouw plaats innemen. Verwittig de administratief verantwoordelijke hiervan.
Wat als ik mijn inschrijving wil annuleren?
Je dient steeds schriftelijk te annuleren via oae.gent@odisee.be, oae.brussel@odisee.be of rechtstreeks via je opleidingsverantwoordelijke.
Ik volg een postgraduaat of navorming met getuigschrift:
- Annuleer je tot 15 dagen voor de start van de opleiding, dan dien je een vergoeding van € 50 te betalen.
- Annuleer je vanaf 15 dagen voor de start t.e.m. 1 dag voor de start van de opleiding, dan ben je € 250 verschuldigd.
- Annuleer je vanaf de start van de opleiding t.e.m. 30 dagen na de startdatum, dan ben je de helft van het inschrijvingsgeld verschuldigd.
- Annuleer je later dan 30 dagen na de start van de opleiding, ben je het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd.
Ik volg een navorming met attest van deelname (bv. studiedag):
- Annuleer je vanaf 15 dagen voor de start t.e.m. 1 dag voor de start van de opleiding, dan ben je € 50 verschuldigd.
- Annuleer je vanaf de startdatum van de opleiding, ben je het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd.
Odisee als inclusieve hogeschool
Odisee staat voor open, toegankelijke leergemeenschappen want deze vormen een krachtige hefboom voor effectief leren. Als we inclusief zeggen, denken we aan:
1. Toegankelijkheid: breed scala lerenden en afstuderenden
2. Vaardig in differentiatie: én uitdagen én ondersteunen
3. Samenwerkend leren
4. Sociale binding
5. Living campus als een open huis
Ontdek hoe Odisee Hogeschool jou kan ondersteunen tijdens jouw studie.
Digitale leeromgeving
Volg je een langlopende opleiding, dan vind je het cursusmateriaal in de digitale leeromgeving TOLEDO. Ook de communicatie met jou verloopt grotendeels via deze leeromgeving.
Wie is jouw contactpersoon voor de module Forensische zorg?
Nog vragen? Neem gerust contact op met onze programmacoördinator:
Ann Jaques
Campus Brussel
ann.jaques@odisee.be
02 210 13 48
Op zoek naar een bijscholing?
Overtuigd? Of blijf je graag op de hoogte?
Deze bijscholing is echt iets voor mij!
Ben je ervan overtuigd dat dit de bijscholing is die je zoekt? Dan kan je meteen inschrijven!
Blijf je graag op de hoogte van onze bijscholingen?
Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!
Meer opleidingen op Continue.be
Continue is het online platform voor levenslang leren van de Associatie KU Leuven, goed voor meer dan 1000 professionele en academische opleidingen. Continue is dé website voor iedereen die wil bijblijven, zich persoonlijk wil ontwikkelen of omscholen.
- Je kunt kiezen uit korte opleidingen zoals webinars en workshops, en langere trajecten als postgraduaten.
- Studenten kunnen met een handige zoekfunctie een opleiding op maat vinden.
- Je volgt de lessen online, op locatie, of gemengd.
- Continue bundelt alle opleidingen levenslang leren van KU Leuven, LUCA School of Arts, hogescholen Odisee, Thomas More, UCLL en VIVES.
- Bekijk het grootste aanbod vervolgopleidingen van Vlaanderen en Brussel op Continue.be!
Postgraduaat Geestelijke gezondheidszorg - Module Hersteltraject voor de zorgvrager
Alle wegen leiden naar Rome. Maar wat als Rome niet de eindbestemming is en wat als de wegen toch niet zo duidelijk zijn?
Als hulpverlener stippel je samen met jouw zorgvrager een traject uit waarin het traject noch de eindbestemming voor iedere zorgvrager hetzelfde is. Door de verschillende behandelmogelijkheden zien we als hulpverlener vaak door de bomen het bos niet meer.
Vanuit dit standpunt zal deze module de verschillende mogelijke trajecten en behandelmogelijkheden exploreren.
Basisstromingen en gespecialiseerde therapeutische kaders zullen aan bod komen waarin steeds het multidisciplinair samenwerken als rode draad gebruikt zal worden want als hulpverlener staan we, idealiter, nooit alleen.
Zoeken naar verbinding is essentieel voor een vlot herstel alsook de regie van het zorgtraject in handen geven van de zorgvrager als volwaardige partner.
De module wordt opnieuw ingericht in academiejaar 2026-2027. Momenteel kan je nog niet inschrijven. Wil je meteen op de hoogte worden gebracht van zodra alle informatie beschikbaar is? Dan kan je je inschrijven op de preregistratielijst. We brengen je dan meteen op de hoogte en dan kan je beslissen om al dan niet definitief in te schrijven!
Deze opleiding voor volwassenen maakt deel uit van Odisee Continue, hét aanbod voor iedereen die wil bijblijven, zich persoonlijk ontwikkelen of omscholen.
Iets voor jou?
Deze module richt zich tot zorg- en hulpverleners (masters, bachelors, HBO5) in de sociale en geestelijke gezondheidszorg die ondersteuning en begeleiding bieden aan kwetsbare groepen.
Programma
De module is opgebouwd uit 5 thematische lesdagen:
- Thema 1: Het zorglandschap
- Thema 2: Person-Centered Care
- Thema 3: Therapeutische kaders en systeemtherapie
- Thema 4: Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en Dialectische Gedragstherapie (DGT)
- Thema 5: Psychiatrie en samenleving - zoeken naar verbinding
Postgraduaat Geestelijke gezondheidszorg
Deze module maakt deel uit van het postgraduaat Geestelijke gezondheidzorg en telt 4 studiepunten. Wie minimum 20 studiepunten behaalt, zal het postgraduaatgetuigschrift Geestelijke gezondheidszorg behalen.
Thema 1: Het zorglandschap
Organisatie en structuur van de Geestelijke gezondheidszorg
De organisatie van onze gezondheidszorg is een complex kluwen. Je krijgt een inleiding in de organisatie en structuur van de geestelijke gezondheidszorg in Vlaanderen. Aan de hand van de 'sociale kaart' maak je kennis met samenwerkingspartners en belangrijke instanties uit het werkveld.
Wegen naar financieel beheer en herstel
De zorgvrager herstelt binnen een zeer complexe maatschappij. Zorgvragers hebben naast psychische noden ook vaak sociale noden binnen hun hersteltraject. Een psychische kwetsbaarheid brengt vaak ook een financiële kwetsbaarheid met zich mee. We gaan we in op enkele stappen die wij als hulpverleners kunnen ondernemen of juist niet moeten ondernemen in het ondersteunen van een hersteltraject.
Thema 2: Person-Centered Care
Wanneer zorgvragers een zorgtraject starten dan krijgen ze vaak het gevoel veel uit handen te moeten geven. Als zorgverlener is het echter belangrijk om de regie in handen van de zorgvrager te behouden en ze als volwaardige partner te beschouwen. Person-Centered Care kan het best omschreven worden als ‘een houding of benadering met als doel zorg te verlenen die respectvol, individueel en empowerend is’. Dit houdt de individuele deelname van de patiënt in en is gebaseerd op wederzijds vertrouwen, empathie en gedeelde kennis. Tijdens deze studiedag focussen we uitgebreid op cultuur- en traumasensitief handelen.
Cultuursensitief handelen
België is een multiculturele samenleving. Kwaliteitsvolle en effectieve hulpverlening bieden, afgestemd op de persoonlijke behoeften, omstandigheden, opvattingen, waarden en normen van de patiënt, is een uitdaging. Deze voormiddag wordt stilgestaan bij cultuursensitieve methodieken in de GGZ om opportuniteiten te stimuleren en zorg te optimaliseren.
Traumasensitief handelen
Het leven is, meestal, een balans tussen positieve ervaringen en negatieve ervaringen. Sommige gebeurtenissen kunnen echter zo traumatisch zijn dat er sprake is van een psychisch letsel. De invloed op het dagelijks functioneren is niet te onderschatten. We bekijken hoe je als hulpverlener traumasensitief kan handelen ter ondersteuning van het herstel van de zorgvrager.
Thema 3: Therapeutische kaders en systeemtherapie
Algemene therapeutische kaders
Therapeutische kaders bieden vaak een houvast, maar we zien vaak door het bos de bomen niet meer. Door enkele kaders aan te reiken krijg je een zicht op de meest voorkomende algemene kaders in de geestelijke gezondheidszorg.
Systeemtherapie
Systeemtherapie omvat relatie- en gezinstherapie. Het gezin of de context van de zorgvrager wordt in systeemtherapie als een ‘systeem’ beschouwd. Maak kennis met deze therapie en leer werken met tools om aan de slag te gaan met de zorgvrager alsook met het systeem van de zorgvrager.
Thema 4: Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en Dialectische Gedragstherapie (DGT)
Tijdens deze studiedag komen twee therapeutische visies aan bod: ACT en DGT
Acceptance and Commitment Therapy (Hayes, Wilson & Strosahl) is een gedragstherapie die cliënten helpt om op een flexibele manier om te gaan met de obstakels die ze tegenkomen (Acceptance), zodat men kan blijven investeren in de dingen die ze écht belangrijk vinden (Commitment).
Dialectische Gedragstherapie (DGT) is een vorm van cognitieve gedragstherapie, waarmee mensen behandeld worden die lijden aan de Borderline Persoonlijkheidsstoornis (BPS).
Beide visies zijn evidence based en worden in verschillende psychiatrische ziekenhuizen en afdelingen toegepast. Aan de hand van interactieve lezingen met enkele praktijkvoorbeelden en oefeningen verwerf je verdiepende kennis.
Thema 5: Psychiatrie en samenleving - zoeken naar verbinding
De ervaringsdeskundige als partner in het hersteltraject
Mensen met een psychische kwetsbaarheid die al een traject hebben doorlopen beschikken over unieke, doorleefde kennis die verschilt van de kennis die hulpverleners inzetten. De ervaringsdeskundige heeft meer en meer zijn plaats binnen het zorgteam. Binnen deze lesdag staan we stil bij uitdagingen en mogelijkheden van de ervaringsdeskundige binnen het hersteltraject.
Kwartiermaken
De samenleving biedt mensen met een psychiatrische achtergrond weinig kans op sociale integratie en maatschappelijke participatie. Kwartiermaken staat voor de poging een maatschappelijk klimaat te bevorderen waarin meer mogelijkheden ontstaan voor mensen in de marge om erbij te horen en mee te doen naar eigen wens en mogelijkheden.
Praktische info over de module 'Hersteltraject voor de zorgvrager'
Praktische informatie studeren als volwassene
Vanaf wanneer ben ik ingeschreven?
Je bent ingeschreven van zodra je je persoonsgegevens bezorgt aan Odisee via het online inschrijvingsformulier. Je ontvangt een automatische e-mail na ontvangst van deze gegevens. Vanaf dat ogenblik zijn de algemene voorwaarden van toepassing.
Kan ik mijn inschrijvingsgeld spreiden?
In sommige uitzonderlijke gevallen is spreiden van betaling mogelijk. Neem contact op met de administratief verantwoordelijke van de opleiding om dit te bespreken.
Wat als ik niet aanwezig kan zijn?
- Als je niet aanwezig kan zijn, dien je zo snel mogelijk de administratief verantwoordelijke te verwittigen.
- Schreef je je in voor een studiedag en kan je niet aanwezig zijn? Indien je dit wenst, kan een collega jouw plaats innemen. Verwittig de administratief verantwoordelijke hiervan.
Wat als ik mijn inschrijving wil annuleren?
Je dient steeds schriftelijk te annuleren via oae.gent@odisee.be, oae.brussel@odisee.be of rechtstreeks via je opleidingsverantwoordelijke.
Ik volg een postgraduaat of navorming met getuigschrift:
- Annuleer je tot 15 dagen voor de start van de opleiding, dan dien je een vergoeding van € 50 te betalen.
- Annuleer je vanaf 15 dagen voor de start t.e.m. 1 dag voor de start van de opleiding, dan ben je € 250 verschuldigd.
- Annuleer je vanaf de start van de opleiding t.e.m. 30 dagen na de startdatum, dan ben je de helft van het inschrijvingsgeld verschuldigd.
- Annuleer je later dan 30 dagen na de start van de opleiding, ben je het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd.
Ik volg een navorming met attest van deelname (bv. studiedag):
- Annuleer je vanaf 15 dagen voor de start t.e.m. 1 dag voor de start van de opleiding, dan ben je € 50 verschuldigd.
- Annuleer je vanaf de startdatum van de opleiding, ben je het volledige inschrijvingsgeld verschuldigd.
Odisee als inclusieve hogeschool
Odisee staat voor open, toegankelijke leergemeenschappen want deze vormen een krachtige hefboom voor effectief leren. Als we inclusief zeggen, denken we aan:
1. Toegankelijkheid: breed scala lerenden en afstuderenden
2. Vaardig in differentiatie: én uitdagen én ondersteunen
3. Samenwerkend leren
4. Sociale binding
5. Living campus als een open huis
Ontdek hoe Odisee Hogeschool jou kan ondersteunen tijdens jouw studie.
Digitale leeromgeving
Volg je een langlopende opleiding, dan vind je het cursusmateriaal in de digitale leeromgeving TOLEDO. Ook de communicatie met jou verloopt grotendeels via deze leeromgeving.
Neem contact op
Heb je een inhoudelijke vraag, neem contact op met programmacoördinator Ann Jaques.
Heb je een vraag m.b.t. je inschrijving, factuur of wens je meer praktische informatie, dan neem je best contact op Stephanie Kanters.
Op zoek naar een bijscholing?
Overtuigd? Of blijf je graag op de hoogte?
Deze bijscholing is echt iets voor mij!
Ben je ervan overtuigd dat dit de bijscholing is die je zoekt? Dan kan je meteen inschrijven!
Blijf je graag op de hoogte van onze opleidingen?
Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!
Meer opleidingen op Continue.be
Continue is het online platform voor levenslang leren van de Associatie KU Leuven, goed voor meer dan 1000 professionele en academische opleidingen. Continue is dé website voor iedereen die wil bijblijven, zich persoonlijk wil ontwikkelen of omscholen.
- Je kunt kiezen uit korte opleidingen zoals webinars en workshops, en langere trajecten als postgraduaten.
- Studenten kunnen met een handige zoekfunctie een opleiding op maat vinden.
- Je volgt de lessen online, op locatie, of gemengd.
- Continue bundelt alle opleidingen levenslang leren van KU Leuven, LUCA School of Arts, hogescholen Odisee, Thomas More, UCLL en VIVES.
- Bekijk het grootste aanbod vervolgopleidingen van Vlaanderen en Brussel op Continue.be!